چنانچه بیهقی آورده است قربانی و خوراکهای گوشتی از لوازم عید مهرگان بوده است وی در بیان رویدادهای سال 427 ه.ق گوید در روز بیست و چهارم ذی القعده عید مهرگان برپا شد و «آنجا تنور[ى] نهاده بودند که بنردبان فرّاشان بر آنجا رفتندى و هیزم نهادندى، و تنور بر جاى است. آتش در هیزم زدند و غلامان خوانسالار با بلسکها [1] درآمدند و مرغان گردانیدن گرفتند و خایه [2] و کواژه [3] و آنچه لازمه روز مهرگان است ملوک را از سوخته و برگان [4] روده میکردند [5] » [6] .
بخشی از گزارش بهنام مبارکه از این مراسم در روستای مبارکه چنین است: «مراسم مهر یزد همه ساله از روز مهر ایزد و مهرماه قدیم تا ورهرام ایزد به مدت پنج روز ادامه دارد» [1] . «کار شب پختن نان لوُگ و تنور کردن گوسفند است» [2] . «گوسفند را بعد از سر بریدن و پوست کندن و پاک کردن با ادویه آغشته می‌کنند و با چوب و زنجیر در میان تنور می‌آویزند تا روز بعد پخته و بریان شود» [3] . «سالها پیش از این هر منزلی گوسفندی را تنور می‌کرد و اگر در آن منزل تازه دامادی بود می‌بایست ظرفی که گوسفند بریان شده در آن نهاده‌اند را به سر گذاشته و آن را به درب مهر ببرد که در آن موقع از طرف خانواده عروس کله قند و یا دستمال ابریشمی‌هدیه می‌گرفت» [4] .
موبد رستم شهزادی در سخنرانی خود در تاریخ 1 مرداد 1326 گوید: «تا چند سال پیش در هر خانه‌ای بنا به استطاعت خود یک یا چند گوسفند قربانی کرده و پس از بریان کردن در تنور در شب مهر ایزد در حالیکه مقداری از گوشت را با 8 عدد نان بزرگ در خوانچه‌ای نهاده و با پارچه ابریشمی‌سبز رنگی پوشانیده و به همراهی عده زیادی با دف و ساز و نی و فریادهای شادی آن را به نزدیکترین آتشکده محله می‌بردند و جمله معروف «های برو شاد باش» را مکررا تکرار میکردند» [1] .
تعداد صفحات : 1
